DRUIVEN EN ROZIJNEN: EEN GEVAAR VOOR UW HOND!
N.B. Onze hand-outs worden vervaardigd aan de hand van niet alleen wetenschappelijke literatuur, maar ook van onze eigen inzichten op grond van persoonlijke ervaringen. Daarom kan de informatie voor een deel afwijken van de gangbare literatuur.
INLEIDING
Fruit eten staat bekend als `verstandig snoepen'. Er zijn ook honden die dol
zijn op fruit. Maar hoe onschuldig het eten van fruit ook mag lijken, niet al
het fruit blijkt even gezond voor uw hond. Zo zijn er inmiddels diverse gevallen
bekend van een levensbedreigende vorm van nierfalen bij honden ten gevolge van
het eten van druiven of rozijnen. Reeds een handjevol druiven of rozijnen kunnen
uw hond al ernstig ziek maken!
VERGIFTIGING
Blijkbaar zit er in druiven (en dus ook in rozijnen, want dat zijn immers gedroogde
druiven) een stof die giftig is voor de hond. Tot op heden is helaas niet bekend
wat die stof precies is en wat er precies gebeurt in het lichaam, waardoor de
hond ziek wordt. Er is inmiddels al onderzocht of het te maken heeft met het
voorkomen van bestrijdingsmiddelen tegen insecten of schimmels, of giftige stoffen
uit schimmels zelf maar dat bleek niet het geval te zijn. Ook de mogelijkheid
van de aanwezigheid van hoge concentraties vitamine D of zware metalen (zoals
zink of lood) in de druiven of rozijnen is onderzocht, maar ook die onderzoeken
leverden tot nu toe geen bevredigende verklaring op voor de vergiftigingsverschijnselen.
Het blijkt ook niet uit te maken of het gaat om druiven uit de winkel of uit
eigen tuin. Wat voor giftige stof ook de boosdoener is die de honden ziek maakt,
we moeten ons realiseren dat deze stof in een relatief hoge concentratie voorkomt
in rozijnen, omdat rozijnen gedroogde druiven zijn. We weten dus nog niet het
fijne van de druiven/rozijnen vergiftiging, maar wel bekend is dat er na het
eten van een relatief grotere hoeveelheid druiven of rozijnen eigenlijk altijd
een ernstige vorm van nierfalen optreedt, die zonder medisch ingrijpen levensbedreigend
is voor de patiënt.
SYMPTOMEN
De eerste symptomen die u zult zien zijn herhaaldelijk braken en hyperactief
tot nerveus of geagiteerd gedrag. Soms zien we ook diarree. In het braaksel
en de ontlasting kunnen we (restanten van) gedeeltelijk verteerde druiven of
rozijnen terugvinden. Na ongeveer 24 uur wordt de hond juist heel sloom en suf
en hij/zij kan zelfs extreem slaperig worden. De ademhaling wordt onregelmatig.
Verder kan de hond buikpijn krijgen en zal op den duur niet meer willen eten
en/of drinken. Er ontstaan uitdrogingsverschijnselen. De urineproductie zal
uiteindelijk helemaal teruglopen tot nul, als er niet wordt ingegrepen omdat
de nieren uiteindelijk volledig stoppen met normaal functioneren.
BLOEDONDERZOEK
Bij bloedonderzoek zien we zoals gezegd duidelijke aanwijzingen voor nierfalen:
men vindt over het algemeen een verhoogd ureum, een verhoogd kreatinine en verhoogde
gehaltes aan calcium en anorganisch fosfaat. Verhoging van deze bloedwaarden
kunnen worden waargenomen vanaf ongeveer 24 uur na het opeten van de druiven
en/of rozijnen.
URINEPRODUCTIE
Ten gevolge van het ernstige acute nierfalen zal er zonder medisch ingrijpen
steeds minder urine geproduceerd worden. Dit is natuurlijk een levensbedreigende
situatie, omdat het lichaam zijn gifstoffen dan niet meer kwijt kan via de urine.
BEHANDELING
Als bekend is dat een hond druiven of rozijnen heeft gegeten, moeten we zo spoedig
mogelijk na opname van het fruit de hond laten braken. Daarna moeten er een
suspensie van actieve koolstof (Norit®) worden gegeven om absorptie van
de giftige stoffen zoveel mogelijk tegen te gaan. De hond moet preventief aan
een intraveneus (= in het bloedvat) infuus gelegd worden gedurende 2-3 dagen
en iedere dag moeten de nierwaarden gemeten worden. Als na 3 dagen de nierwaarden
nog steeds normaal zijn, dan mogen we ervan uitgaan dat het gevaar geweken is.
Heeft de hond al vergiftigingsverschijnselen dan moet met behulp van een agressief
infuusbeleid en medicijnen die de urineproductie stimuleren de nierfunctie zo
goed mogelijk op peil gehouden worden. Er kunnen tevens medicijnen nodig zijn
om het braken tegen te gaan. Ernstig acuut nierfalen, waarbij de urineproductie
ernstig terugloopt (of zelfs nul wordt) kan aanleiding zijn om een patiënt
door te sturen naar een intensive care unit, zoals op de Universiteitkliniek
voor Gezelschapsdieren te Utrecht.
PREVENTIE
Wees alert op het voorkómen van het eten van druiven en/of rozijnen!
Voer ze in ieder geval nooit aan uw hond en wees er ook op bedacht dat er geen
doosjes rozijnen van de kinderen onder bereik van uw hond komen. Als u een druivenstruik
in uw tuin heeft staan, zorg dan dat de hond er niet bij kan komen (tenzij uw
hond helemaal geen belangstelling toont in de druiven natuurlijk). Voer ook
geen krentenbollen, rozijnenbrood of andere lekkernijen waar druiven of rozijnen
in verwerkt zijn aan uw hond!